Μάθε για την Παχυσαρκία

Έχω παραπάνω βάρος – είμαι παχύσαρκος;

Η αύξηση του βάρους και η παχυσαρκία είναι διαφορετικές έννοιες.

Η παχυσαρκία (obesity) θεωρείται από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας νόσος και αφορά όλες τις ηλικίες και όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα. Χαρακτηρίζεται από αυξημένη εναπόθεση λίπους στο σώμα και τα σπλάγχνα (σπλαγχνικό λίπος) με κίνδυνο εμφάνισης πλήθους επιπλοκών.

Η αύξηση του βάρους αποτελεί και η παχυσαρκία αποτελούν πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα από την απλή αριθμιτική ένδειξη στη ζυγαριά, και σχερίζεται με τη σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία και τελικά την ποιότητα ζωής.

Τι είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος;

Για κάθε άνθρωπο υπάρχει το ιδανικό εύρος βάρους σώματος ανάλογα με το ύψος του.

Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) (body mass index: BMI) είναι ένας αδρός δείκτης αξιολόγησης του βάρους σε σχέση με το ύψος. Υπολογίζεται εύκολα, με τη διαίρεση του βάρους (κιλά, kg) δια του τετράγωνου του ύψους (μέτρα, m).

Παράδειγμα:

Βάρος 82 kg Ύψος 1,68 m

ΔΜΣ = 82 ÷ (1,68)2 ≈ 29

Υπέρβαρος (overweight): όταν ο ΔΜΣ βρίσκεται μεταξύ 25 και 29,9
Παχυσαρκία (obesity): όταν ο ΔΜΣ φτάνει ή ξεπερνάει το 30

Τι προκαλεί την παχυσαρκία;

Ο κύριος παράγοντας που οδηγεί στην παχυσαρκία είναι η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων. Δηλαδή, η πρόσληψη θερμίδων με την τροφή είναι μεγαλύτερη από την καύση θερμίδων με τη σωματική δραστηριότητα.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να σχετίζονται με αύξηση βάρους, είναι η λήψη ορισμένων φαρμάκων, ορισμένες ενδοκρινικές διαταραχές, καθώς και ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες. Οι παράγοντες αυτοί πρέπει να διερευνώνται και να αντιμετωπίζονται.

Πως μπορώ να μάθω πόσο λίπος έχω στο σώμα μου;

Οι συχνότερες μέθοδοι που χρησιμοποιούμε για τον υπολογισμό του λίπους του σώματος είναι οι εξής:

  • Δείκτης μάζας σώματος.
  • Περίμετρος μέσης και ισχίων.
  • Μέτρηση δερματικών πτυχών (π.χ. βραχίονα).
  • Λιπομέτρηση με ειδικές ηλεκτρονικές συσκευές.

Η μαγνητική και η αξονική τομογραφία, ο υδροστατικός ζυγός και η μέθοδος DEXA (ακτινοβολία Χ διπλής ενέργειας – dual energy x-ray absorptiometry) αποτελούν επίσης μεθόδους προσδιορισμού σωματικού λίπους.

Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι χρήσιμο κλινικό εργαλείο, αλλά ανεπαρκές για λεπτομερή κατανόηση της πραγματικής σύστασης του σώματος σε μύες, λίπος, και νερό. Για παράδειγμα, ένας καλά γυμνασμένος αθλητής άρσης βαρών μπορεί να έχει υψηλό δείκτη μάζας σώματος λόγω ανεπτυγμένου μυϊκού ιστού και όχι λόγω περίσσειας λίπους.

Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούμε άλλους τρόπους αξιολόγησης του λίπους και της σύστασης του σώματος, εξατομικεύοντας στον άνθρωπο που εξετάζουμε.

Συναισθηματικό φαγητό ή πείνα;

Καταναλώνετε φαγητό για να κατευνάσετε το θυμό ή το άγχος σας, ή γιατί πραγματικά πεινάτε;

Το φαγητό είναι ένα δώρο στον εαυτό σας μετά απο μια δυσκολη μέρα; Τρόπος εκτόνωσης ή συγκάλυχης αρνητικών συναισθημάτων σας;

Συγκρίνετε και κατανοήστε τι είναι για εσάς το φαγητό:

Συναισθηματικό φαγητό

Πραγματική πείνα

Σχετίζεται με σκέψεις και ψυχική διάθεση– είναι στο «μυαλό»

Γίνεται αισθητή στο στομάχι

Η επιθυμία έρχεται ως έντονη παρόρμηση, ως επιτακτική ανάγκη

Η πείνα έρχεται και αυξάνεται σταδιακά

Μπορεί να προηγηθεί κάποιο γεγονός που προκάλεσε ψυχική ένταση (stress) σε επαγγελματικό ή προσωπικό επίπεδο

Δεν σχετίζεται με ψυχική ένταση

Συχνά καλύπτει αίσθημα κενού – βαρετές συνθήκες – «τρώω γιατί βαριέμαι»

Δεν καλύπτει κάποιο συναισθηματικό κενό, παρά μόνο το κενό στομάχι!

Η συναισθηματική πείνα αφορά ειδικά λιχουδιές πχ γλυκά, μπισκότα, τυριά, πίτσα, σουβλάκια, πατατάκια κλπ

Δεν σχετίζεται με κάτι συγκεκριμένο – αντίθετα υπάρχει ποικιλία στην κατανάλωση τροφών. Μπορεί να ικανοποιηθεί με σαλάτα ή άλλη τροφή χαμηλών θερμίδων. Δεν είναι πχ πείνα μόνο για γλυκά

Η πείνα-παρόρμηση δεν ικανοποιείται εύκολα, και οδηγεί σε κατανάλωση μεγάλης ποσότητας τροφής σε βαθμό που προκαλείται δυσφορία.

Η πραγματική πείνα ικανοποιείται με φυσιολογική ή και μικρότερη ποσότητα φαγητού και το γεύμα ολοκληρώνεται με αίσθημα πληρότητας που δεν φτάνει σε δυσφορία

Μετά την παρορμητική λήψη τροφής υπάρχουν τύψεις, ενοχές και χαμηλή αυτοεκτίμηση

Η λήψη τροφής δεν σχετίζεται με τύψεις και ενοχές

Η κατανάλωση τροφής μπορεί να είναι «στο πόδι» και «στα γρήγορα», ή σε συνδυασμό με τηλεόραση και υπολογιστή

Η πραγματική πείνα αυξάνεται σταδιακά, και συνήθως μας επιτρέπει να καθήσουμε με ηρεμία σε τραπέζι για το γεύμα μας

Γιατί να χάσω βάρος;

Χειρουργική Αντιμετώπιση Παχυσαρκίας

Αντιμετώπισε την Παχυσαρκία

elGreek